Jazziness Folgen

Blanke muzikanten bepalen in de jaren ’50 het reilen en zeilen van de cool jazz. Wanneer bariton saxofonist Gerry Mulligan in ’53 de cel invliegt omwille van drugsbezit, gaat Chet Baker, James Dean van de jazz, solo verder. Vrouwen vallen in zwijm voor zijn charismatische looks, romantische melodieën en androgyne stemgeluid. Chets druggebruik resulteert in muzikale hoogtes en laagtes. Het leidt hem de hele wereld rond, zo ook naar België en Nederland, waar hij onder meer samen speelt met gitaristen René Thomas en Philip Catherine. Ondertussen wordt aan de Westkust verder geëxperimenteerd met verschillende muzikale parameters. Dave Brubeck en Paul Desmond doen dat door te componeren in vreemde maatsoorten.

De jonge Miles Davis wordt al snel onder de vleugels van Yardbird genomen. Toch is lang niet iedereen enthousiast over zijn speelstijl : die is lyrisch, zonder vibrato en bevindt zich meestal in het middenregister. Daardoor klinkt hij heel anders dan Dizzy. Miles ontmoet Gil Evans en samen met nog meer gelijkgestemde zielen maken ze, beïnvloed door klassieke muziek, in 1949 opnames met een nonet waarin onder meer een hoorn en een tuba klinken. De klankkleur van deze muziek is bijzonder maar kent initieel weinig succes bij het publiek. Dit is het begin van een nieuwe stijl : Cool jazz als reactie op de Bebop. Het nonet valt al snel uit elkaar bij gebrek aan concerten, waarna bariton saxofonist Gerry Mulligan New York verlaat en naar de westkust trekt. In Los Angeles richt hij samen met Chet Baker een kwartet op zonder piano. Het voorgearrangeerde contrapunt van melodie en tegenmelodie wordt dè sound van de vroege jaren ’50.

Trompettist Dizzy Gillespie staat samen met Bird aan de wieg van de Bebop. Ze maken opnames voor independent labels zoals Savoy. In ’46 gaat Dizzy zijn eigen weg en laat zich muzikaal inspireren door de Cubaanse muziek van onder meer Chano Pozo, meteen het begin van de Latin-Jazz. Thelonius Monk is met zijn avantgardistische speelstijl de meest herkenbare jazzmuzikant van allemaal : hele-toons toonladders en veel dissonanten zijn kenmerkend voor zijn eigenzinnige interpretatie van jazz. Pianist Bud Powell is protegé van Monk. Maar Powell wordt met zijn ‘comping’ nog meer invloedrijk voor de verdere evolutie van de jazz dan zijn leermeester. Na een politie-incident waarbij Powell wordt neer gematrakeerd, leidt hij echter aan chronische hoofdpijn en psychoses.